Giọt lệ và nụ cười

Giọt lệ và nụ cười

Thi sĩ, triết gia và họa sĩ Kahlil Gibran chào đời tại xứ Li-băng (Lebanon) giáp ranh miền Bắc của Israel. Mảnh đất nhìn ra Địa Trung Hải, với Syria và Thổ Nhĩ Kỳ sát cạnh sườn, nên là nơi giao lưu của nhiều nền văn hóa lớn và sản sinh ra nhiều ngôn sứ nổi tiếng. Bản thân Kahlil Gibran cũng được đánh giá là một ngôn sứ của thời đại.

Kahlil Gibran đã được dịch khá nhiều ở Sài Gòn trước 1975. Một số tác phẩm được xuất bản gần đây như Giọt lệ và nụ cười, 2007, Nxb Văn hóa Sài Gòn (Nguyễn Yến Anh dịch, tái bản bản in trước 1975), Ngọn lửa vĩnh cửu, 2009, Nxb Văn hóa Sài Gòn (Đỗ Tư Nghĩa dịch) và Nhà tiên tri, 2010, Nxb Thời đại (Châu Diên dịch, tái bản bản in năm 1992), nhưng rải rác. Lần này, với bộ sách Kahlil Gibran, nhà nghiên cứu – dịch giả Nguyễn Ước đã dành thời gian hơn 2 năm để dịch và giới thiệu cho chúng ta một cái nhìn tổng thể về con người – tác phẩm lừng danh: Kahlil Gibran.

Gibran cảnh báo nếu mỗi người không sống với những nỗ lực xiển dương bên trong mình thiêng liêng tính, loài người sẽ sa dần vào bóng tối của một nền văn minh thiếu nhân tính, đánh đồng tác nhân với nạn nhân và hoang mang giữa các giá trị. Về khía cạnh tôn giáo, những phát biểu tâm linh của Gibran bộc lộ cái nhìn thấu suốt đại đồng về tín ngưỡng, con tim nồng cháy, quyết tâm tận hiến để thăm dò và tra tấn tới nơi tới chốn, cho đến khi vỡ vụn cái tôi bên ngoài và thị hiện nội ngã.

Cuốn Giọt lệ và nụ cười gồm 56 dụ ngôn, ngụ ngôn, truyện và thơ. “Tôi chẳng muốn đổi nụ cười của tâm hồn mình lấy của cải của vô số đám đông, và cũng chẳng muốn biến nước mắt đang tuôn trào khắp châu thân vì ưu phiền thành nụ cười. Chính niềm hy vọng nồng cháy trong tôi khiến suốt cuộc đời tôi ở thế gian này mãi mãi là nước mắt và nụ cười”. Gibran bày tỏ với người đời và cuộc đời về những gì chất chứa trong tác phẩm. Được viết cách đây hơn một thế kỷ nhưng thông điệp có nội dung muôn đời của nó vẫn âm vang. Mỗi dòng chữ là một thôi thúc con người phải sống lập tức, sống triệt để và sống nồng nàn mộc mạc giữa cuộc đời với gia đình, thân nhân, bằng hữu cùng nhân thế, sống chân thành với tình yêu và ánh sáng trong quan hệ thắm thiết như nhất với đồng loại, thiên nhiên và Thượng đế.