Trầm trưở

Thi sĩ, triết gia và họa sĩ Kahlil Gibran chào đời tại xứ Li-băng (Lebanon) giáp ranh miền Bắc của Israel. Mảnh đất nhìn ra Địa Trung Hải, với Syria và Thổ Nhĩ Kỳ sát cạnh sườn, nên là nơi giao lưu của nhiều nền văn hóa lớn và sản sinh ra nhiều ngôn sứ nổi tiếng. Bản thân Kahlil Gibran cũng được đánh giá là một ngôn sứ của thời đại.

Kahlil Gibran đã được dịch khá nhiều ở Sài Gòn trước 1975. Một số tác phẩm được xuất bản gần đây như Giọt lệ và nụ cười, 2007, Nxb Văn hóa Sài Gòn (Nguyễn Yến Anh dịch, tái bản bản in trước 1975), Ngọn lửa vĩnh cửu, 2009, Nxb Văn hóa Sài Gòn (Đỗ Tư Nghĩa dịch) và Nhà tiên tri, 2010, Nxb Thời đại (Châu Diên dịch, tái bản bản in năm 1992), nhưng rải rác. Lần này, với bộ sách Kahlil Gibran, nhà nghiên cứu – dịch giả Nguyễn Ước đã dành thời gian hơn 2 năm để dịch và giới thiệu cho chúng ta một cái nhìn tổng thể về con người – tác phẩm lừng danh: Kahlil Gibran.

Anthony R. Ferris hợp tuyển một số bài viết bằng tiếng A Rập, rải rác trong sách báo và thư tín của Gibran rồi dịch sang tiếng Anh, làm thành cuốn Thoughts and Meditations, được nhà xuất bản Citadel ở Hoa Kỳ in lần đầu năm 1960 và một số nhà xuất bản khác tái bản nhiều lần. Và chúng tôi chuyển ngữ cuốn sách đó sang tiếng Việt với tựa đề Trầm tưởng.

Trong trầm lắng ta nghe ra mình và thấy con người mình, mà như Kahlil Gibran nói, đó là tiếng của linh hồn mình. Bằng chiêm nghiệm và cảm nhận trong tĩnh mịch, trầm tư quán tưởng nâng tư duy suy lý lên tầm cao tâm linh, triết học lên đạo học. Gibran là con người của trầm tư quán tưởng, động thái cốt lõi của người nghệ sĩ mà theo ông, là kẻ “tri kiến cái vô tri kiến và biến nó thành tri kiến”. Ông chiêm nghiệm nhưng không theo một khuynh hướng bảo thủ sinh học hay một học thuyết chính thống tôn giáo nào, cũng không cách ly với thực tại trong những cảm xúc và phát biểu về dân tộc và lịch sử. Và ông ghi lại những kiến thị về con đường dẫn tới hòa bình và tình yêu, bằng một bút pháp đầy thi vị trong các tiểu phẩm văn chương hay triết lý theo cách “Một nửa những gì tôi nói là vô nghĩa nhưng tôi phải nói chúng ra nể nửa kia với tới bạn.”

ng