Sa di Trưởng Lão

Sách: SA DI – TRƯỞNG LÃO
(Truyện Cổ Sử)
Minh Đức Triều Tâm Ảnh
Mục Lục:
1. Mở Đầu
2. Chúng Sa Di “Đuổi Quạ” Luận Pháp
3. An Lạc Dưới Cái Bóng Mát Mẻ Của Sa – Môn
4. Bảy Năm Trong Bình Máu
5. Trong Rừng Cây Xiêm Gai
6. Cây Quạt Thốt Nốt
7. Chàng Đại Bần Khổ
8. Phước Như Cây Lành, Trái Ngọt
9. Nhất Chỉ Quang Tướng Thần Công
10. Ngọn Đèn Trong Chiếc Nghè
11. Những Hạt Đậu Ván
12. Bữa Cơm Ngàn Vàng
13. Căn Nhà Năm Lỗ Hổng
***
Mở Đầu
– Tập truyện cổ sử này, sở dĩ được lấy tên là “Sa-di Trưởng Lão” là vì, thời Đức Phật, tôi tìm thấy có 9 vị Sa-di tuy nhỏ tuổi nhưng đã đắc quả A-la-hán với những hành trạng, công hạnh và khả năng khác nhau, xứng đáng để tôn gọi danh xưng trưởng lão, “danh” đi liền với “thực”, chứ không phải hể cứ già lão thì được gọi là “trưởng lão”, như đức Phật đã từng chê trách trong Kinh Lời Vàng số 260:
“- Phải đâu trưởng lão Sa-môn
Phải đâu đầu bạc, thượng tôn tăng đoàn?
Tuổi cao, trí kém, ngu, tham:
‘Sư già rỗng tuếch’ xứng anh ăn mày!”
Họ tuy nhỏ tuổi nhưng đã thành tựu rốt ráo cứu cánh Sa-môn hạnh, như Kinh Lời Vàng số 382:
Tỳ-khưu nhỏ tuổi mặc dầu
Tự thân cần quán, pháp mầu siêng tu
Vầng trăng thoát đám mây lu
Chiếu soi rỡ rỡ, cõi mù thế giang!
Tất cả 9 vị sa-di kể trên, có vị khi lưỡi dao cạo vừa chạm vào làn da đầu thì liền đắc quả A-la-hán. Có vị làn dao thứ nhất đắc quả Tu-đà-hoàn, làn dao thứ hai đắc quả Tư-đà-hàm, làn dao thứ ba đắc quả A-na-hàm, làn dao thứ tư đắc quả A-la-hán. Có vị làn dao thứ nhất và thứ hai đắc quả Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm và sau đó, vào rừng, tinh cần minh sát, đắc luôn hai tầng thánh quả còn lại. Có vị Sa-di đắc quả A-la-hán ngay trong ngày đầu xuất gia. Có vị vào rừng sâu, trong mùa an cư mới đắc quả A-la-hán cùng các thắng trí. Có vị vừa đắc quả A-la-hán vừa đắc luôn tuệ phân tích. Có vị sau khi đắc quả, được đức Phật đặc cách cho thọ luôn đại giới như Sa-di Dabba Mallaputta. Có vị tuy mới Sa-di, sau khi đắc quả, đắc thần thông, lại có khả năng giáo hóa làm cho 500 tên cướp hồi đầu hướng thiện; và cũng chính sa-di này – Sankicca – lại làm thầy thế độ cho 500 tên cướp xuất gia Sa-di luôn!
Tuy mới bảy tuổi nhưng họ đều có trí tuệ và công hạnh đặc thù, chư tăng thảy đều quý trọng và tôn kính.
Riêng Rahula, con traai đức Phật, đắc quả A-la-hán năm 21 tuổi, nhưng từ khi 7 tuổi thọ Sa-di, đến năm 20 tuổi thọ đại giới; suốt 13 năm làm Sa-di, vị ấy cũng được chư tăng quý trọng vì đời sống phục vụ, vì đức hạnh thầm lặng, cả về thấu hiểu giáo pháp. Nhờ vậy, Rahula cũng được chư tăng trẻ tôn kính gọi là trưởng lão lúc còn là Sa-di.